"Geen moskee in leegkomende kerk"

Gepubliceerd op 2020-12-10

Geef kerken een maatschappelijke, culturele functie of maak er woningen in. Maar het belangrijkste: als het beeldbepalende karakter maar behouden blijft. Dat is in hoofdlijn de mening van de deelnemers aan het Burgerpanel Raalte.

De aanleiding voor het onderzoek is het besluit van parochie het Heilig Kruis de kerken in onder andere Broekland, Nieuw Heeten, Heeten, Mariënheem en de Pauluskerk in Raalte binnenkort te sluiten. De regie over de toekomstige invulling moet in eerste instantie bij de kerken en de plaatselijke belangen en de inwoners van de kernen liggen.

Maar liefst 180 inwoners vulden de vragenlijst in, waarmee de uitkomst representatief is. Meerdere respondenten vulden bij de toelichting in: geen moskee.

Geen horeca, detailhandel of moskee
Zijn er ook bestemmingen die bij voorbaat uitgesloten moeten worden? Nee, zegt 41% van de respondenten. “Geef de ruimte om out-of-the-box te denken want daar kunnen wel de mooiste ideeën uit voortkomen”, aldus een typerende reactie. Daar staat tegenover dat 59% vindt dat wel voorbaat aangegeven moet worden wat niet mag. Met name de vestiging van een moskee, horeca of commerciële activiteiten is volgens veel respondenten niet passend. Zie de gemaakte opmerkingen, via link onder.

Kerk en dorpsgemeenschap eerst aan zet
Slechts 24 van de 180 respondenten vindt dat de gemeente de regie moet pakken als het gaat om de toekomst van de kerken. Die regie moet bij de kerk en het dorp liggen. Als de kerk vervolgens een maatschappelijke of culturele bestemming krijgt is er wel draagvlak voor een financiële bijdrage, mits het ten goede komt aan de dorpsgemeenschap (57%) en/of mits het tijdelijk is (10%). 26% vindt dat het voldoende is als de gemeentelijke bijdrage zich beperkt tot ambtelijke ondersteuning.

Pauluskerk: een verhaal apart
Het gros van de deelnemers gaf aan dat hun mening betrekking heeft op alle kerken binnen de gemeente. 13% richtte zich specifiek op de kerk in hun eigen dorp, waarbij deze mening overigens niet afwijkt van het totale beeld. De enige uitzondering betrof de Pauluskerk. Meerdere respondenten gaven aan dat ze de Pauluskerk toch iets anders vonden dan de klassieke kerken in de buurtdorpen.
Diverse keren werd aangeven dat de Pauluskerk (’minder historie’) wel afgebroken mag worden om plaats te maken voor alternatieven. Het aantal respondenten dat hier specifiek op reageerde is echter te laag om hier harde uitspraken over te doen.

Onderstaand treft u alle antwoorden per vraag.

NB: Wilt u alle gemaakte opmerkingen nalezen, download dan het PDF-verslag via deze link

Vraag 1

De (katholieke) kerken zijn eigendom van de parochie. De kerkgebouwen zijn zeer beeldbepalend in de openbare ruimte. Inwoners (niet alleen de parochianen) zijn vaak sterk betrokken bij ‘de kerk’ in hun dorp. Daarnaast hebben alle kerkgebouwen de status van ‘gemeentelijk monument’ of zelfs nationaal monument. Een belangrijke vraag is dan wie de regie moet hebben in de discussie over de kerkgebouwen. En de vraag of er op voorhand gestuurd moet worden op de gewenste invulling, of juist opties moet uitsluiten. Om dat te peilen leggen we u een aantal algemene opties voor. U kunt er maximaal drie selecteren

Antwoord Aantal keer (absoluut)
Ik zou er grote moeite mee hebben als de kerk verkocht wordt aan een commerciële partij of particulier. 24
Mijn eerste keus is om er woningen of woonunits in te realiseren. 47
De kerken moeten zelf het initiatief nemen om tot een andere invulling te komen. 32
Ik zou er géén moeite mee hebben als de kerk verkocht zou worden aan een commerciële partij of particulier. 31
Mijn eerste keuze is om er een culturele of maatschappelijke bestemming aan te geven. 77
De gemeente moet het initiatief nemen om tot een andere invulling te komen. 24
Het maakt mij niet uit of er een maatschappelijke, commerciële of particuliere invulling komt, zolang het beeldbepalende karakter maar behouden blijft. 73
Mijn eerste keuze is om het gebouw te laten kopen door een commerciële partij of particulier. 6
De Plaatselijke Belangen moeten het initiatief nemen om tot een nieuwe invulling te komen. 46
Ik heb er een ander idee over, namelijk: 8

Vraag 2

Als de kerk haar religieuze functie verliest is kan de gemeente met het wel/niet toekennen van een nieuwe bestemming dwingend sturen op wat er wél mogelijk is. Vindt u dat de gemeente van deze optie gebruik moet maken?

Antwoord Aantal keer (absoluut) Aantal keer (%)
Nee, dat moet de gemeente overlaten aan betrokken partijen. 94 52%
Ja. Ik vind dat de gemeente actief moet sturen op de gewenste invulling. Geef bij de toelichting aan welke invulling dan zeker mogelijk moeten zijn 86 48%

Vraag 3

Deze vraag heeft dezelfde insteek als bij vraag 2, maar dan andersom. De gemeente kan ook sturen door op voorhand aan te geven wat niet mag. Vindt u dat de gemeente van deze optie gebruik moet maken?

Antwoord Aantal keer (absoluut) Aantal keer (%)
Nee, de gemeente moet NIET op voorhand beperkingen opleggen en alles overlaten aan betrokken partijen. 73 41%
Ja, het is goed om van meet af aan duidelijk te maken wat niet mag. Geef bij de toelichting aan welke bestemming bij voorbaat uitgesloten moet worden 107 59%

Vraag 4

Bij de discussie over de toekomstige invulling van de leegkomende kerkgebouwen speelt behalve de functie en de ruimte ook een financiële kant, nl de vraag in hoeverre de gemeente moet bijdragen in de kosten. Hoe kijkt u daar tegen aan?

Antwoord Aantal keer (absoluut) Aantal keer (%)
Als voor een nieuwe functie een financiële bijdrage nodig is, dan heb ik daar geen enkele moeite mee, mits dat ten goede komt aan de hele dorpsgemeenschap. 103 57%
Een financiële bijdrage is bespreekbaar, op voorwaarde dat dit tijdelijk is. 18 10%
De bijdrage van de gemeente moet zich beperken tot ambtelijke ondersteuning. 47 26%
Anders, namelijk.. 12 7%

Vraag 5

Is uw mening gebaseerd op een visie t.a.v. alle leegkomende kerkgebouwen, of op uw idee over een specifieke kerk?

Antwoord Aantal keer (absoluut) Aantal keer (%)
Met mijn mening doel ik op alle vrijkomende kerkgebouwen binnen de gemeente 138 77%
Met mijn mening doel ik op deels op alle vrijkomende kerkgebouwen in het algemeen, maar met name ook op de kerk in ... (vul in bij toelichting) 14 8%
Mijn mening betreft alleen de kerk in mijn dorp, zodra deze vrijkomt. (meldt bij de toelichting welk dorp). 24 13%
Anders, namelijk… 4 2%

Terug naar de beginpagina